Denizcilik tarihimizinen ünlü kaptanlarından birisi de Barbaros Hayrettin Paşa’dır.

Barbaros, 1473tarihinde Midilli Adasında doğdu. Babası Midilli’ye yerleşmiş olan Türksipahilerinden Eceova’lı Yakup Bey’dir. Yakup Beyin İshak, Oruç, Hızır ve İlyasadında dört oğlu dünyaya gelmiştir. İshak ile Oruç büyükleri, Hızır ile İlyasda küçükleri idi.

Hızır, BarbarosHayrettin adı ile şöhret bulmuştur.

Yakup Bey’inoğulları denizlere açılıp ticaret yapmaya başladılar. Oruç, Mısır, Trablus veŞam tarafında, Hızır ile İlyas da Selanik taraafında ticaret yapmaktaydılar. İshakise baba yurdunu bekliyordu. Hızır ile İlyas, Rodos Adasının önünden geçerkenkarşılarına, korsanlar çıkıverdi. Bu korsanlar, iki kardeşin mallarını yağmaetmek istediler. Korsanlarla çetin bir mücadele başladı. Fakat bu çarpışmada İlyasşehit düştü. Hızır da esir edilerek Rodos zindanına hapsedildi. Hızır kısa birzaman da korsanların elinden kurtuldu, ticareti bırakarak bu olayın etkisiyle korsanolmaya karar verdi.

Ozamanlar Antalya’da Yavuz Sultan Selim’in kardeşi Şehzade Korkut valilik yapıyordu.Şehzade Korkut, Hızır’ı himayesine aldı. Ona 18 oturaklı bir perkende verdi.Barbaros yanına aldığı arkadaşları ile Akdeniz’e açıldı. Arkadaşlarına ilksöz olarak dedi ki :

 

Kovalayandankaçmayacağız, kaçanı da kovalamayacağız!

 

Barbaroskardeşi İlyas’ın intikamını almak için Rodos korsanları ile birçokçarpışmalar yaptı. Bunları her taarruzunda yenerek intikamını aldı. Bundan sonrayüzünü İtalya sahillerine çevirdi. Bu sahillerde birçok gemiler zaptetti. Barbaroskış geldiği zaman Afrika sahilinde bulunan Cerbe’ye gidiyordu.

 

BarbarosAkdeniz’de dolaşırken ağabeyi Baba Oruç ise her tarafa büyük nam salmıştı.Bütün Hıristiyan gemilerini vuruyor, birçok ganimetler elde ediyordu. AvrupalılarBaba Oruç’a, kırmızı sakalından kinaye olarak (Barbaros) adını vermişlerdi. BabaOruç, ölünce bu şöhret Hızır’a geçerek Barbaros adını aldı.

 

Barbarosağabeyi ile birlikte çalıştı. On adet gemileri vardı. Bu iki kardeş Müslümanlarazulmeden İspanyollara hiç göz açtırmadılar. İspanyollarla bir savaşta Baba Oruçbir kolunu kaybetti. Artık Barbaros Akdeniz kıyılarından yalnız başına dolaşıyor,birçok gemileri vurarak ganimetlerle dönüyordu. Barbaros bir mevsimde 3800 esir ve 20parça gemi elde etti.

 

YavuzSultan Selim padişah olunca, Barbaros Hayrettin yeni padişahı tebrik etmek için, KemalReis’in hemşirezadesi Muhittin Reis’le birçok hediyeler gönderdi. Yavuz SultanSelim de Barbaros’a iki kadırga ile bir hil’at ihsan etti. Bundan sonra Borbaros,Cezayir’i hakimiyetine aldı.

 

AdetaBarbaros, Kuzey Afrika’nın bir hükümdarı mahiyetinde idi. İspanyollar Barbaros’uAfrika sahillerinden atmak için Tilmisan’ı zapta karar verdiler. İspanyollar karayaasker çıkararak, Barbaros kardeşlerle mücadeleye giriştiler. Bu savaşta, bir koluolmayan Oruç Reis ile İshak Reis şehit düştüler. Barbaros, kardeşlerinin şehadetiüzerine şöyle feryat etti :

 

Ah,bütün Frengistanı kılıçtan geçirsem, kardeşlerimle yoldaşlarımın intikamınıalamam!

 

Barbaros,bu acıdan sonra artık Akdeniz’e aman vermiyordu. Ünü her yana yayılmıştı.Askerleri Akdeniz’de şu türküyü söylüyorlardı :

Deniz üstünde yürürüz,
Düşmanı arar buluruz,
Öcümüz komaz alırız,
Bize Hayrettinli derler.

Osıralarda Yavuz Sultan Selim, Mısır’ı fethetti. Barbaros, Yavuz’a KurtoğluMuslihiddin Reis’i göndererek fethettiği yerleri padişaha bıraktığını bildirdi.Artık Barbaros’la Avrupalılar hiç başa çıkamıyorlardı. “Barbaros geliyor!”sözünü duyan karada denize kaçıyordu. Barbaros sayesinde Türkler Akdeniz’e hakimoldular. Barbaros’un maiyetine girmiş olan Turgut Reis, Sinan Reis, Salih Reis, AydınReis’ler de her tarafı titretiyorlardı.

 

Barbaros’undelaletiyle, Cezayir Osmanlılara bağlı bir eyalet oldu. Yavuz Selim de Barbaros’u bueyaletin Emiri olarak tanıdı.

 

YavuzSelim ölünce yerine Kanuni Sultan Süleyman geçmişti. O zamanlar Avrupa’nın enbüyük imparatoru Şarlken idi. Kanuni karadan ve denizden onun nüfuzunu kırmakiçin savaşlara girişmişti. Denizlerde, başarı kazanabilecek tek adam Barbarosolabilirdi. Çünkü o zaferden zafere koşan bir denizciydi.

 

KanuniSultan Süleyman 1533 tarihinde Cezayir Emiri Barbaros’u İstanbul’a davet itti. Ozamanlar Barbaros’un 18 parça mükemmel kadırgasıyla bir o kadar da korsan gemilerimevcuttu. Barbaros donanması ile İstanbul limanına girdi. Barbaros, Kaptan-ıDeryâ’nın Atmeydanı’ndaki konağına misafir edildi. Ertesi gün Barbaros ve 18mücahidi Kanuni’nin huzuruna kabul edildi. Hepsi sıra ile ilerleyip Kanuni’nin eliniöptüler. Güneşten tunçlaşmış çehreleri, nasırlı elleri ve iri vücutlarıdikkat çekiyordu. Kanuni Sultan Süleyman o dönemde Akdeniz’de Barbaros’tan sonra enbüyük deniz amirali olan Andra Doria’yı sordu:

 

Padişahım,o herifin lakırdısı mı olur? Emredin gemilerini havaya uçurayım. Her taraftaarıyorum, ben yaklaştıkça o kaçıyor.

 

Busözlerden hoşlanan Kanunî:

 

HızırBey, sen bu dinin en hayırlı oğlusun. Bundan sonra adın Hayreddin olsun dedi.

 

Kanuni,Barbaros Hayreddin’i Osmanlı Donanmasının Kaptan-ı Deryalığı’na tayin etti. Busuretle paşa rütbesini de kazanmış oldu.

 

BarbarosHayrettin Paşa, 84 parça gemiden oluşan bir donanma ile Akdeniz’e açıldı.Barbaros, İtalya sahillerinde birçok kaleler ve şehirler fethine muvaffak oldu. Buseferinde Fondi kalesinin kumandanlarından Vespasyo Kobona’nın genç ve güzelkarısı Colya’yı kaçırmak istedi. Bu kadın Şükûfe-i Aşk lakabı ile şöhretbulmuştu. Barbaros bu kıza gönül verdi. Fakat kaçırmaya muvaffak olamadı.

 

Bundansonra Barbaros Korfo adasını zaptederek, burada birçok ganimetler ve esirler elegeçirdi. Bunlarla beraber İstanbul’a döndü. Bu ganimetlerle esirleri padişahınhuzurunda bir alay şeklinde geçirdi. Önde allar giyinmiş iki yüz genç erkek esirinellerinde gümüş sürahiler ve kadehler ve onları takip eden diğer otuz esirinsırtında birer torba altın, daha sonra gelen iki yüz kişinin her birinin omzundabirer kese akçe bulunuyordu. En sonra 1000 kadar boyunlarından bağlı esirler ise birertop çuha taşıyorlardı. Bunlardan başka 1000 kız ve 500 oğlan da bunları takipetmekte idi. İşte Barbaros’un hediyeleri bunlardı.

 

Akdeniz’deTürk hakimiyetine son vermek üzere Papa III. Pol, Venedik, Ceneviz, Malta, İspanya vePortekiz hükümetlerinin donanmalarından oluşan bir deniz haçlı seferi hazırladı.Bu donanma Akdeniz’de Türk donanmasını tamamen mahvedecekti. Bu muazzam donanmaVenedik Dukası Amiral Andrea Doria kumandasına verildi. Donanma 600 parçaydı. Budonanma Preveze önlerinde demirledi.

 

Barbaros,Andrea Doria’nın büyük bir donanma ile Preveze önlerine geldiğini duyuncadonanmasını hazırladı. Türk donanması 122 parça gemiden ibaretti. Türk donanmasıPreveze limanı önünde harp nizamı aldı. Türk donanması merkez, sağ ve sol kanatolmak üzere üç gruba ayrıldı. Sağ kanatta Salih Reis, sol kanatta Seydi Ali Reis,ihtiyatta Turgut Reis ve merkezde Barbaros yer aldılar. Türk donanması yarım daireşeklindeydi. Haçlı donanması büyük olmasına karşılık, Türklerin manevî kuvvetipek yüksekti. İlk defa haçlı donanması şiddetli bir topçu ateşi açtı. Bu topçuateşine karşılık olmak üzere donanmada bulunan Mehter takımı savaş parçalarıçalmaya başladı.

 

Türkgemileri ağır ağır düşmana doğru ilerlerken bütün asker Allah! Allah! sesleri ileetrafı inletiyorlardı. Korkunç bir fırtına halinde ilerleyen Türk gemilerini görendüşmana bir ürperti geldi. Donanmalar birbirine yaklaştılar. Top, kurşun her tarafaölüm saçıyor, gemiler yanıyor, Türk leventleri elerindeki palalarla dehşetsaçıyorlardı. Kısa bir zaman denizin üstü kanlı cesetlerle dolup taştı. Türkleventleri önüne gelen gemilere rampa ederek kancalıyorlar, ve ellerindeki palalar,baltalarla düşmanlarının üzerine atlıyorlardı.

 

Bukorkunç sahneyi gören gerideki gemiler kaçmaya başladılar. Artık zaferin yüzüTürk Milletine gülmüştü. Andrea Doria mağlubiyeti kabul ederek, sakalını yola yolafirar etti. İki eline iki gülle alıp dövünmeye başladı. Fakat iş işten geçmiş,Preveze zaferini Barbaros Hayrettin Paşa kazanmıştı. Bu savaşta düşmanın 130parça gemisi batmıştı. Barbaros Akdeniz’in en büyük deniz savaşını 28 Eylül1538 tarihinde kazanmaya muvaffak oldu.

 

ArtıkBarbaros iyice ihtiyarlamıştı. 4. Temmuz 1546 yılında İstanbul’da 73 yaşındavefat etti. Barbaros’un türbesi Beşiktaş’tadır. Bu türbenin bulunduğu meydanaBarbaros’un bir heykeli dikilmiştir. O, türbesinin de deniz seslerini dinleyerek ebediistirahatgahında yatmaktadır.

 

Fakato, Türk denizcilerinin bir manevi kudret kaynağı olarak ebedileşmekte, bu dadenizcilerimizin her sene onun türbesi önünde yaptıkları törenlerle dilegetirilmektedir.