BOYLAR VE OYMAKLAR

BOYLAR VE OYMAKLAR


Türklerin aralıklı olarak geliş ve yerleşmelerisonucu, Irak'ta önemli ve büyük bir Türk varlığı ortaya çıkmıştır. Abbasi dönemindebir Türk kolonisi olarak, henüz bölgede yerleşik bir düzen içinde varlık göstermeyenTürkler, Abbasi ordusunda görev yapmışlardır. Irak'a ilk olarak gelen bu Türkler, çeşitliboy ve oymaklara mensuptular. Bunların isimlerinden ve lakaplarından hangi Türk boyunaaid oldukları kolayca tesbit edilebiliyor. Mesela İbni Kayıglıg'ın Kayığlı; Kıbcakhî'ninKıpçaklı; Khallukhî'nin Karluklu; İbni Azgiş'in Azgışoğlu ve İbni Yemak'ınYemakoğlu olduğunu anlamak mümkündür. Bunların bazılarının Oğuzlardan ve diğerlerininde, örnek olarak Beni Tulun (Tulunoğulları)'un Tokuzoğuz'lardan oldukları, dikkatliceincelendiği takdirde kolayca anlaşılır. Eski yazıda Arap imlasına göre değişik biçimlerdeokunmaları mümkün olan birçok Türk adının, bu bakımdan zaman zaman İranlı veyabaşka kökenli olmaları düşüncesini uyandırmıştır. Bunun gibi Afşin, Sacoğulları,Kara Buğra ve Büyük Buğra gibi Türk kökenli birçok komutanın varlığı ortayaçıkmaktadır. Abbasi halifelerinin hizmetindeki orduda, bazı Türk boylarının büyüksayılarda temsil edildikleri de görülmektedir. Bunların başında al-İvaiye yani OğuzlarınYıva boyu ile Hazarlar ve Halac oymakları gelmektedir.

Aslında Türklerin bölgede yerleşik düzendeolarak yurt edindikleri tarih, 11. yüzyıla uzanır. Özellikle Tuğrul Bey'in 1055'te Bağdat'agirdiği tarihten itibaren Bağdat dahil, bugünkü kuzey Irak bölgesi geniş çapta Türkleşmeğebaşlamıştır. Daha sonraki yıllarda sürekli meydana gelen Türk göçleri, bölgededaha önce yerleşen nüfusu besleyerek güçlendirmişlerdir. IV. Murad dönemine kadar bölgeyegöçeden Türk boy ve oymakları, günümüzde bölgede varlığını sürdüren Türktopluluğunu meydana getirmiştir. Kültürü, dili, gelenek ve görenekleri ile, bugünIrak'ta sözü edilen bu Türk topluluğu, yerleşik bir düzende yaşadıkları için,genel olarak boylar ve oymaklar birbirine karışmış ve kaynaşmıştır. Buna rağmen,Türk nüfus dokusunu meydana getiren boy ve oymak adlarını, günümüze kadar kullandıklarıiçin, seçmek mümkün olmamaktadır. Musul, Erbil ve Kerkük gibi gelişmiş şehirhayatının hüküm sürdüğü merkezlerde, bu kaynaşmalar sonucunda oymak yaşayıştarzı gibi, bazen soyadları da değişikliklere uğramıştır. Buna karşılık, kırsalhayatın hüküm sürdüğü yerleşme merkezlerinde, boy ve oymak adlarının daha bircanlılık içinde sürerek, günümüze kadar ulaştığını gözleyebiliyoruz. Bu bölümde,bugünkü Irak Türklerinin varlık olarak meydana gelmesinde rol oynayan boy ve oymakların,tarih akışı içinde varlıklarını ve günümüzde bölgede yaşayan ve canlılığınısürdüren bu boyların yanısıra, Türk yerleşme merkezleri ile köylerde yaşayan boy,oymak ve aile adlarını topluca görüp izleyeceğiz.

 


ARİF ERTÜRK
 
selamunaleyküm.ARİF ERTÜRK
HACE AHMET YESEVİ
 
BAŞINA SARIK BAĞLAR,
KENDİNE MÜRİT ARAR,
İLMİ YOK NEYE YARAR,
AHİR ZAMAN ŞEYHLERİ..
YUNUS EMRE
 
EMEKSİZ ZENGİN OLANIN,
KİTAPSIZ BİLGİN OLANIN,
SERMAYESİ DİN OLANIN,
REHBERİ ŞEYTAN OLMUŞTUR.
 
SİTEMİZİ ZİYARET EDEN 114790 ziyaretçi (241112 klik) KİŞİ BURADAYDI
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol