Başkurdistan Federe Cumhuriyeti

ÖZERK TÜRK CUMHURİYETLERİ-GERİ DÖN
Başkurdistan Federe Cumhuriyeti

      Yüzölçümü : 143.600km2
     
Nüfusu : 3.944.000
     
Başkenti : Ufa 

 

      Coğrafi Konum
     Başkurdistan Cumhuriyeti, Güney Urallardan batıya doğruBelaya ve Kama nehirlerine kadar uzanır. Güney Urallar'ın en yüksek doruğu olanYamantau Dağı'ndan batıya ve güneye doğru gidildikçe, yükseklik azalır. Ormanlarlakaplı dağlar yerlerini, genellikle yaprak döken ağaçlardan oluşan yeşilliklerlebezeli bir bozkıra ve Belaya ırmağının geçtiği ovalara bırakır.

      Tarihçe
     1552'de Kazan Hanlığının yıkılmasından sonra heriki Türk boyu (Tatar-Başkurt) Ruslara karşı birlikte ayaklanmış ancak, 18. yy'ınsonlarında Rus egemenliğine girmek zorunda kalmışlardır. Dört asırlık bir devredebirlikte yaşayan Tatarlarla Başkurtlar birbirleriyle tamamen kaynaşmışlardır.Nitekim Kazan şehrindeki medreselerle, Başkurt ülkesindeki Orenburg, Kargah, Ufa,Troyskiy, İsterlibaş v.b. şehir ve kasabalardaki medreseler arasında eğitim veöğretim usulleri bakımından hiçbir fark yoktu. Öğretim elemanları arasındaKazanlılar bulunduğu gibi bir çok Başkurt da bulunuyordu. Hiçbir zaman ayrılık veyadırgama olmamıştır.

     Böylece son devirlerintanınmış yazar, tarihçi ve şairlerinden Habibünneccar, Zeki Velidi Togan veŞeyhzade Babiç ve diğerleri eserlerini Başkurt lehçesiyle değil, Kazan yazı diliile kaleme almışlardır.Ancak bu eserler Bolşevik ihtilalinden sonra suni olarakgüney-batı Başkurt lehçesine aktarıldı ve ihtilalden 9 yıl sonra 1926'da ilkBaşkurtça kitap yayınlandı.Tatar- Başkurt Sovyet Cumhuriyetini kurma projesi suyadüşünce 23 Mart 1919'da SSCB'ye dahil bir Başkurt SSC kuruldu. Başkurtlar etnik yapıitibariyle Tatarlara yakındırlar. Tarihi kaynaklara göre Tatar-Başkurt ilişkileritahmini on bin yıl önceden başlamıştır.Başkurt halkının hayatında mitolojinin vedestanların ayrı bir yeri bulunmakladır. Ural-Batır destanı bunların enönemlileridir.

 

      Nüfusun EtnikYapısı
     Yaklaşık 4.000.000 nüfusa sahip olan Başkurdistan'danüfus oranı:
     Başkurtlar: % 24
     Tatar: % 21.3
     Rus: % 36.7
     Ukrain, Belarus ve diğer:% 18

      İdari Yapı
     Ülke, Asya ile Avrupa'nın birleştiği bölgedir.Başkenti Ufa şehridir. Başkurdistan idari olarak 5 eyalet ( Ufa, Sterlitamak, Beloret,İşimbay, Sibay, Belebey ) ve 17 şehre ayrılmıştır. Ayrıca bu şehirlere ait 53rayon ( ilçe- küçük bölge ) vardır. Başkurtlar daha çok şehirlerde değil kırsalbölgelerde yerleşmişlerdir.Başkurtların % 68'i Başkurdistan Özerk Cumhuriyetindeyaşamakta olup, geriye kalan % 32'si Ural bölgesindedir. Başkurtlar, Başkurdistan'ındışında, Kazakistan, Türkmenistan, Özbekistan, Tacikistan, Kırgızistan, Ukrayna veRusya Federasyonunun diğer bölgelerinde yaşamaktadırlar.

      Ekonomi
     Başkurdistan'ın ekonomik yapısı tarım,hayvancılık ve sanayiye dayalıdır. Ülkede 647 kolhoz ve 95 sovhoz bulunmaktadır.Başlıca tarım ürünleri, çavdar, yulaf, darı, keten, şeker pancarı, patates,ayçiçeğidir. Başkurdistan önemli petrol, doğal gaz ve boru hatlarına sahiptir.Rafineriler ve petro-kimya fabrikaları ekonominin ana unsurudur. Ülkede ayrıca,kömür, bakır, boksit, altın, manganez krom vardır. Yılda 40 milyon ton petrol, 3.5milyon m3 doğal gaz üretilmektedir. İmalat sanayii gelişmiş olup, petrol, doğal gaz,demir-çelik, kömür, elektrik, çimento, şeker, kereste, pamuklu ve yünlü dokumaekonomide önemli yer tutmaktadır. Uçak imalatı, gübre, deri, tütün, gemi inşa,demir ve karayolu taşıtları yapılmaktadır.Ufa, Sterlitamak, İsinbay, Kumertau,Karmavoua'da büyük enerji santralleri bulunmaktadır. Ulaştırma demir, deniz, kara vehava yolu ile sağlanmaktadır.

      Eğitim
     Başkurdistan'da, diğer Türk Cumhuriyetlerinde olduğugibi eğitim gelişmiştir. Eğitim Rusça ve Başkurt Türkçesi ile yapılmaktadır.Anaokulları ve 10 yıllık ortaokulları bulunmaktadır. Anaokulu: 71 adet 65.000öğrenci, Ortaokul 3175 adet 563.00 öğrenci, Üniversite: 9 adet, 54.000 öğrencieğitim görmektedir.


ARİF ERTÜRK
 
selamunaleyküm.ARİF ERTÜRK
HACE AHMET YESEVİ
 
BAŞINA SARIK BAĞLAR,
KENDİNE MÜRİT ARAR,
İLMİ YOK NEYE YARAR,
AHİR ZAMAN ŞEYHLERİ..
YUNUS EMRE
 
EMEKSİZ ZENGİN OLANIN,
KİTAPSIZ BİLGİN OLANIN,
SERMAYESİ DİN OLANIN,
REHBERİ ŞEYTAN OLMUŞTUR.
 
SİTEMİZİ ZİYARET EDEN 115819 ziyaretçi (242766 klik) KİŞİ BURADAYDI
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol