Harezmî,IX. yüzyılda yaşayan ve cebir alanında ilk defa eser yazan Müslüman Türkbilginidir.

 

Harezmî 780 yılında Harezm’de doğdu. Daha sonra ilimöğrenmek amacıyla, kendi döneminin ilim merkezi olan Bağdat’a gitti. AbbasiHalifesi Me’mun, Bağdat’ta kurduğu kütüphanenin (Darülhikme) idaresini kendisineverince, matematik ve astronomi kaynaklarını uzun süre inceleme imkanı bulmuştur.

 

Bağdat’taki bilimler akademisi Darülhikme’de görevalan Harezmî, matematik, astronomi ve coğrafya alanında değerli çalışmalar yaptı.

 

Harezmî, ilk defa, birinci ve ikinci dereceden denklemlerianalitik metotla; bir bilinmeyenli denklemleri de cebirsel ve geometrik metotlarlaçözmenin kural ve yöntemlerini tespit etti. Matematikte ilk kez sıfır rakamınıkullanan Harezmî, cebir bilimini metodik ve sistematik olarak ortaya koydu. Kendisindenönceki cebire ait konuları, yine ilk kez ‘cebir’ adı altında sistemleştirdi.

 

Harezmî,matematik, astronomi ve coğrafya alanında çok sayıda eser yazdı.

 

Yeryüzününçapına ait hesaplarını Kitâbu Sûreti’l-Arz adlı kitabında topladı. Bu eserde,Nil Nehri’nin kaynağını açıklayan Harezmî, Batlamyus’un astronomik cetvellerinide düzeltti.

 

Güneşve ay tutulmasına dair incelemelerini topladığı Zîcü’l-Harezmî adlı eserindeise, astronomi için gerekli trigonometri bilgi ve cetvellerini de verdi.

 

Harezmî,850 yılında Bağdat’ta vefat etti.