Yüzölçümü: 3.103.200 km2
       Nüfusu: 1.381.000
       Başkenti: Yakutsk

       Coğrafi Bilgiler
       Kuzeydoğu Sibirya'da Kuzey Buz Denizi'ne dökülenLena, Yana, İndigirka ve Kolıma ırmaklarının havzasında yer alır. Ülkenin % 40'danfazlası kutup dairesinin kuzeyindedir. Ülkenin % 20'si kuzey kutbundadır ve 2/3'üdağlarla kaplıdır.

 

       Tarihçe
       Yakutistan arazisinde en eski insan izleri yukarıPaleolite ( M.Ö. 20-10 bininci yıllar ) aittir.M.S. 6-10'uncu yüzyıllarda güneydengelerek yerleşen bir Türk boyu olan Yakutlar ( Sahalar ) 17'inci yüzyılın ilkyarısında Rus Çarlığının denetimine girdi. Yakutistan'ın en büyük kenti olanYakutsk eyaleti 1632'de kuruldu. 1638'de Yakutsk eyaleti ( Voyevodstvo ) oluşturuldu vebu topraklar Rusların yerleşimine açıldı. Ruslar özellikle Lena nehrinin orta kesimiboyunca sıralanan şehirlere yerleştiler. Yüzyıllar boyunca göçebeliğe dayalı birhayat tarzı sürdüren Sahalar 19'yy.da yerleşik düzene geçtiler.Saha ( Yakut )Türklerinin milli bilinçleri gözle görülür derecede artmaya başlamıştır. 27Eylül 1950'de "Yakut Saha Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet EgemenlikDeklarasyonu" ilan edildi. 20 Aralık 1991'de cumhuriyet tarihinde doğrudanbaşkanlık seçimi yapıldı. Başkan göreve gelir gelmez birinci iş olarakcumhuriyetin adını "Saha Cumhuriyeti" olarak ilan etti.Yakutlar Orhunkitabelerinde de Kurıkan adıyla geçmektedir. Daha sonra kuzeye çekilen Yakutların anaTürk kütlesiyle bağları kopmuştur. Bu yüzden Saha ( Yakut ) Türkçesi TürkiyeTürkçesinden ve diğer Türk lehçelerinden biraz uzaktır.Sahalar'ın tarihte 10 asrayakın bir süre varlıklarını sürdüren İskit (Saka) Türklerinin bir uzantısıoldukları da uzmanlarca belirtilmektedir. Kendilerine Saha demeleri de, buna bir delilsayılmaktadır.

       Nüfusun EtnikYapısı
       1998 tahminlerine göre 1.381.000 olan Yakutistannüfusunun % 50.5'i Ruslardan % 36.9'u Saha ( Yakut ) lardan oluşmaktadır. Geriye kalanyaklaşık % 13'lük kısım ise Ukrain, Kazak, Tatar ve Azerilerdenmüteşekkildir.Başkent Yakutsk'un nüfusu 270.000'dir. Yakutların % 95' i YakutistanCumhuriyeti sınırları içerisinde yaşamaktadır.

       İdare veDevlet Yapısı
       Hükümet, cumhurbaşkanı ve onunyardımcılarından oluşmaktadır. Yardımcıların kendi bölümleri vardır veçeşitli konulardan sorumlu olarak çalışırlar. Halen Saha cumhuriyetinde 14 bakanlıkvardır. Bunlardan 12'sinin başında Saha Türkleri vardır.Ülkenin parlamentosu (İlTümen)ise 200 kişiden oluşmaktadır. Bunların da % 83'ü Saha Türk'üdür.Cumhuriyetin sembolü beyaz turnadır.Ülkede Yakutsk, Aldan, Verkoyansk, Mirnıy,Olyokminsk adlı oblastların (eyaletlerin) dışında 32 rayon vardır. Nüfusun % 90'ımerkezdeki bölgelerde, Yakutsk ve Vilüysk şehirleri civarında yerleşmiştir. Moskovasömürgelerinin hepsinde olduğu gibi burada da yerli ahalinin yüzdesi yıllargeçtikçe düşmekte, kolonize etmek için getirilen Rus nüfusu artmaktadır.

       Siyasi Yapı
       1990'lı yılların başında Cumhuriyette millihareketler oluştu. İlk ortaya çıkan hareket "Saha Omuk" hareketidir. Dahasonra " Saha Keskile" hareketi ortaya çıktı.Glasnost ve Perestroika ilebirlikte Moskova merkezli olarak ortaya siyasi partiler çıkmıştır. Bunlardan SosyalDemokrat Parti Rusya'ya yönelerek Rusya ile tam bir birlik oluşturmak istemektedir. Birdiğer parti Cumhuriyet Halk Partisi'dir. Bu partinin kurucusu Moskova'da yaşamaktadırve faaliyetlerinde merkeze bağlıdır.Yakutistan Halk Partisi ise bağımsız bir devletkurmayı amaç edinmiştir. Partinin başkanı genç bir Saha Türkü olanİ.Miroslav'dır.

       Ekonomi
       Halkın geçim kaynakları arasında kürkavcılığı ve balıkçılık önemli yer tutar. Ülkede bulunan samur, kutup tilkisi,sincap, tilki ve nadir balık çeşitleri ; avcılar ile maceraperestleri kendine çeker.Bu avcılar sayesinde üretilen kaliteli kürklerin ve balıkların şöhreti bütündünyada meşhurdur. Yakutistan'ın en önemli kaynaklarından biri de yer altızenginlikleridir. Ülkede elmas, altın, gaz, kömür, gümüş ve bakırçıkarılmaktadır. Mendeleyev tablosundaki bütün elementler Yakutistan'dabulunmaktadır. Elmas Saha yurdunda çok önemli bir yere sahiptir . Bunların endeğerlilerinden biri de Moskova'da müzede bulunan ve 342,5 karatlık pırlantadır.Yakutistan'ın hemen her bölgesinde elmas çıkarılmaktadır.