Kendilerine "Saha"adı veren Yakutlar esas itibariyle bir Türk kavmidirler. Baykal gölü civarından göçederek, tedricen Lena boyunu işgal eden Yakutlar, Doğu Sibir'in en eskikavimlerindendir. Yakutlar'ın dili, diğer Türk şivelerinden epey farklı olduğundanonların Türk kitlesinden çok erken ayrıldığı ve Sibir'in diğer unsurlarıylakarışarak, bir Yakut kavmi meydana getirdiği anlaşılmaktadır.

     Yakutlar, eski Türk yurdundanhayvanlarını da (at, sığır) birlikte getirdiklerinden, Sibir'in şiddetli iklimşartlarına bakmaksızın, ehli hayvan beslemeğe devam edebilmişlerdi. Böylelikle,Sibir'in şimalindeki diğer kavimlerden farklı bir ekonomik hayat kurmuşlardı. Hayvanbeslemekten başka, nehirlerde balık ve ormanlarda kıymetli kürk avlamak meşguliyetide çok gelişmişti.

      Yakutlar, hemen hemenbütün Lena havzası boyunca yarı uruğlar halinde yaşıyorlardı. Bu uruğlara,Yakutça "con" deniliyor ve her "con"un başında, kendi beyleri,(Yakutça "toyon") bulunurdu. "Toyon" (toyun) eski bir Türkçe lâkapolup, Avarlar'da ve Hazarlar'da rastlanmaktadır; bunun Rusça'ya da (Hazarlarvasıtasıyle) geçtiği ve XVII. y. Yıla kadar kullanıldığı biliniyor. Sibir'eRuslar girmek üzere iken, Yakutlar'ın, bir kısmının Tigin adlı bir"toyun"un idaresinde bulundukları rivayet edilmektedir; Tigin adı daTürkler'de maruf adlardan olup "prens" manasına gelir.

      Yakutlar'ın en kuvvetliuruğu, Lena nehrinin sol sahilinde yaşayan "Namas"lar idi. Bunlarıngüneyinde de "Kangalas"lar, Lena'nın sağ tarafında, çok kalabalık biruruğ olan "Mengin"ler vardı. Aldan'a dökülen Tanda boyunda"Borogon"lar, daha doğuda "Baturust"lar, "Batulin"ler v.b.Yakut uruğları bulunuyordu.

      Dış ticarette en mühimmal teşkil eden ve yabancı memleketlerin devlet adamlarına rüşvet ve hediye olarakdağıtılan kıymetli kürklere, Moskova'nın çok ihtiyacı vardı. Samur, sansar, karatilki, kakım, sincab ve kunduz gibi kıymetli kürklü hayvanların en iyisi,Yakutlar'ın ülkesinde bulunurdu. Bundan haber alan Ruslar, "Lena" boyunageçerek, Yakutlar'ı da "yasak" ödemeğe zorlamağa başladılar.

      1632'de Lena nehrinin ortakısmında, Yakutsk şehri kuruldu. Yakutlar üzerindeki Rus hakimiyeti işte bu şehirdenicra edilecekti. Rus "yasakcı"ları, Yakutlar arasında muhtelif yerlerdengiriyorlar ve "kürk" topluyorlardı; aynı yerde bazen iki grubun adamlarıfaaliyette bulunuyorlardı. Mangazay (Mangazeya)'dan gönderilen bir Rus (Kazak)müfrezesi 1633 ilk baharında, Yakutsk şehrinden gönderilen bi rbaşka Rus grubu ilekarşılaşmıştı. Rus Kazakları veya "iş adamları", bazan kendileri için"kürk" talep etmek maksadiyle Yakutlar arasına gidiyorlardı. BöyleceYakutlar ülkesi, tam bir Rus yağmasına uğramış bulunuyordu.

       1633'de, YakutlarRuslar'a karşı durmak teşebbüsünde bulundular ve birkaç Rus Kazağınıöldürdüler. 1634'te, birkaç Yakut uruğu ayaklandı; fakat bunlar, Yakutsk şehrindekiKazak atamanı, İvan Galkin tarafından şiddetle bastırıldılar. İkinci büyükayaklanma da 1636-1637 yıllarında oldu; bu hareket de aynı şiddetle tedib edildi.

       Rus Kazakları azolmalarına bakmaksızın, ateşli silâhlarıyla, Yakutlar arasında dehşet saçıyorlarve birkaç bin kişilik Yakut kalabalığını, kolayca dağıtıyorlardı. Bir Kazakatamanı, 1637'de, Aldan nehri boyunca çıkarak, 1638'de "Butal'ski Ostrog"ukurunca, Yakutlar'ın esas yurtları da Rus kontrolü altına girmiş oldu. 1639 sonundaAldan Yakutları, Tunguzlar ile birlikte, Ruslar'a karşı ayaklanmak teşebbüsündebulundularsa da, yine muvaffak olamadılar. 1641'de, Yakutsk şehrine Moskova tarafındantayin edilen voyevoda Petr Golovin'in gelmesiyle, Yakut yurdunun Rus idaresi tarafındansistemli bir şekilde soyulmasına başlanmış oldu.