İstanbul'dan getirilen Türk mimarların yaptıkları bu eser, dünyanın en güzel, enmuhteşem en meşhur türbesidir.

      Hindistan'da Babürlülerdevrinin mimarlık harikaları çoktur ve bunlardan bu gün sapasağlam, pırıl pırıldurmakta, seyredenleri hayran bırakmaktadır. Bu gün Pakistan'ın en çok turist çekenyerlerinden biri olan Lahor Sarayı, aynı şehirde dünyanın en geniş ve revaklıavlusuna sahip Padişahi Mescid, Agra, Delhi, Haydarabad ve diğer şehirlerdeki saray vecamilerin her biri başlı başına birer mimarlık şaheseridirler.
Fakat, yeryüzünde hiçbir türbe, hiçbir mimarlık eseri, Tac Mahal kadar güzel,muhteşem ve meşhur değildir.

      Şah Cihan'ın eşiErcümend Banu, güzelliği, zekası, iyilik severliği ile bütün imparatorluğungönlünü fethetmiş, en seçkin sultan idi. Bu vasfından dolayı Mümtaz Mahal diyeanılıyordu. Şah Cihan, ona henüz 16 yaşındayken aşık olmuş, evlenmek için 5 yılbeklemişti. Şah Cihan çok sevdiği eşini gittiği her yere götürür, onunfikirlerine, zevkine önem verirdi.

      Bu duygulu, zeki ve güzelkadın 1631 yılında 14. çocuğunu doğururken vefat etti. Şah Cihan eşininölümünü takip eden sekiz gün boyunca yemekten, içmekten kesilmiş, hiç odasındançıkmamıştı. Dokuzuncu gün dairesinin kapısını açıp dışarı çıktığı zamansaçlarının bembeyaz olduğu, iyice çöktüğü görüldü. Duygulu, gerçek aşık,vefalı hükümdar, ölünceye kadar kalbinde yaşatacağı sevgili eşi için bir türbeyaptırmaya karar verdi. Bu türbe saf aşkı sembolize edecek şekilde güzel, içaçıcı, aynı zamanda muhteşem olmalıydı. Bunun için dünyanın en büyükustalarını bulacak, hazinesini, bu esere harcanmak üzere onların emrine verecekti. Buamaçla İstanbul'dan mimarlar istedi. Gelen mimar, Mimar Sinan'ın öğrencilerindenMehmed İsa Efendi ve ekibi idi.

      Mehmed İsa Efendi'ninaylarca çalışarak planını çizdiği Tac Mahal'in yapısında son derece berrak, beyazbir mermer kullanıldı. Parlak beyaz mermerin, ince mavi damarları da vardı. Bumermerden yapılan muhteşem kubbenin yerden yüksekliği 82 metredir. Kubbeninüzerindeki altın alemle bu yükseklik daha da artıyor. Türbenin beyaz mermerden dörtminaresi de var.

       Eserin yapımına1631'de başlanılmış ve 1652'de bitirilmiştir. Mümtaz Mahal'in ve öldükten sonraonun yanına konulan Şah Cihan'ın sandukaları üst kattadır. Kubbenin altında bulunanbu sandukalarda mermer oymacılığının en güzel örnekleri görülür. Sandukalarınolduğu yerde insan ağzından çıkan her ses muhteşem kubbede yedi defa yankılanır.

      Sanat eseri olarak başlıbaşına bir hazine olan Tac Mahal'in duvarları gerçek hazine taşlarıyla süslüdür.Yüz binlerce akik, sedef, firuze gömülü olan duvarlarında ayrıca 42 zümrüt, 142yakut, 625 pırlanta, 50 tane de çok büyük inci vardır. Türbenin yapımı için 47milyon altın lira harcanmıştır ve buna duvarlardaki mücevherler dahil değildir.İstanbul'daki muhteşem Süleymaniye Camii için bile 19 milyon altın liraharcandığını söylersek, Tac Mahal için ne muazzam bir fedakarlık yapıldığı dahakolay anlaşılır.

      Bu anıt, Şah Cihan'ınİstanbul'dan davet ettiği Türk mimarların eseridir. Planını İstanbullu Mehmed İsaEfendi, kubbeyi İstanbullu mimar İsmail Efendi, yapmış, duvarlardaki şahaneyazıları yine İstanbullu hattat Serdar Efendi yazmıştır. Birçok yabancı usta, buarada İtalyan mimarlar da bunların emrinde çalışmıştır.