TÜRKİYE CUMHURİYET TARİHİ-GERİ DÖN Saltanatın Kaldırılması      22 Ekim 1922 tarihinde İtilaf devletleri TBMM hükümetiniLozan'da toplanacak olan barış konferansına davet ettiler. Ne var ki, İtilafdevletleri bu konferansa İstanbul Hükümeti'ni de davet etmişlerdi. Bu durumda Gazi'ninönünde çözülmesi, hem de acele olarak çözülmesi gereken iki önemli sorun vardı.Lozan'a gidecek TBMM hükümetini temsil edecek heyetin başkanını seçmek, ikincisi deİtilaf devletlerinin eski görüşlerinde direnerek Konferansa İstanbul hükümetini dedavet etmeleri karşısında bu konuyu bir çözüme kavuşturmak.       Ankara Hükümeti'ni temsil edecekheyetin Bakanlar Kurulu Başkanı Rauf Bey, Dışişleri Bakanı Yusuf Kemal Bey ve SağlıkBakanı Rıza Nur Bey'den oluşması konusunda genel bir hava yaratılmıştı. Rauf Beybu işi kendi başına yapabileceği konusunda tereddüt etmekte ve yanına yardımcıolarak İsmet Paşa'nın verilmesini istemekteydi. Mustafa Kemal ise İsmet Paşa'nın birdanışman olarak gitmesinden çok Başbakan olarak gitmesinden yanaydı. Mudanya Konferansı sona erince İsmat Paşa Bursa'ya gitmişti. Mustafa Kemal de İsmetPaşa'nın heyet başkanı olarak Lozan'a gönderilmesi konusunda kesin bir kararavarabilmek için görüşmek üzere Bursa'ya gitti.       Mudanya Konferansı'nın nasıl yönetildiğikonusunda etraflı bilgi aldı. Fakat İsmet Paşa'ya düşüncesini hemen açıklamadı.Ankara'dan ayrılmadan önce Yusuf Kemal Be de bu işi en iyi İsmet Paşa'nın yapabileceğinikendisine söylemişti. Derhal Ankara'ya Yusuf Kemal Bey'e gizli bir telgraf göndererek DışişleriBakanlığından çekilmesini, yerine İsmet Paşa'nın bu göreve getirilmesi için deyardımcı olmasını rica etti. Yusuf Kemal Bey bu telgrafa derhal olumlu cevap verdi.Heyet başkanlığını Mustafa Kemal, İsmet Paşa'ya bir oldu bitti biçiminde duyurduve heyet başkanı olarak Lozan'a gideceği buyruğunu verdi.       Fakat asıl önemli sorun, İstanbul hükümetinintemsilci gördermesine engel olacak yolu bulmaktı. 1 Kasım 1922 tarihinde saltanat kaldırıldı.Halifelik bir süre daha bırakıldı. Ancak 1 Kasım gününden önce Mecliste önemlisayılabilecek olaylar görülmüştür.       Mustafa Kemal, Rauf Bey, Refet Paşa veAli Fuat Paşa, Rafet Paşa'nın Keçiören'deki evinde toplanmışlar, padişahlıksorununa nasıl bir çözüm getirileceğini konuşmuşlardır. Daha doğrusu Rauf Bey, bukonuda fikrini açıkça söylemekte, padişahlık ve halifeliğe gönülden bağlı olduğunusaklamamaktadır. Refet Paşa da Rauf Bey'in görüşlerine katılmaktadır. Ali Fuat PaşaMoskova'dan yeni geldiği için olayların biraz dışında kalmıştır ve bu konu üzerindekesin ve açık bir görüş ileri sürmemektedir. Mustafa Kemal ise, "Sözünü ettiğinizhusus bugünün sorunu değildir.       Mecliste bazı kimselerin korkup telaşve ürküntüye kapılmasına da yer yoktur" demekle yetinmiştir. Bu cevap RaufBey'i tatmin etmişti. Ne var ki, Mustafa Kemal son derece kararlıydı ve bu konuda tarihîgörevin en kısa zamanda yerine getirecekti. Nitekim uygulamaya geçeceği gün ilk işolarak Rauf Bey'i odasına çağırarak "Halifeliği ve padişahlığıbirbirinden ayırarak padişahlığı kaldıracağız. Bunun uygun olduğunu kürsüden söyleyeceksiniz"demiş, Rauf Bey'in bu konudaki düşüncelerini hiç bilmiyormuş gibi davranmıştır.İlgi çekici nokta da Rauf Bey'in meclis kürsüsünden iki kere bu konuda olumlu konuşmasıve dahası padişahlığın kaldırılması gününün bayram kabul edilmesini önermesidir. Atatürk, Rauf Bey'in bu davranışını yorumlamak istememektedir. Kanımıza göre RaufBey, padişaha ve halifeye saygılı olsa bile liderine inanmış bir kimseydi ve onunisteğine gönülden uymuştur.       30 Ekim 1922 günü bu konu Meclis gündeminegetirilmişti. 31 Ekim günü Mustafa Kemal, Müdafaa-i Hukuk Grubu toplantısında bukonuda açıklama yaptı. 1 Kasım 1922'de Mecliste tartışmalar yapıldı. Konu ileilgili önergeler, Anayasa, Din İşleri ve Adalet Komisyonu'na gönderildi. Bu üçkomisyon bir odada toplanmıştı. Küçük bir odaydı burası. Mustafa Kemal de bir köşedeoturmuş konuşulanları izlemekteydi. Başkanlığı Hoca Müfit Efendi yapıyordu. Dinİşleri Komsyonu üyeleri hocalar, halifeliğin padişahlıktan ayrılmasının mümkünbulunmadığını kendilerine göre, hiç de bilimsel bir yanı olmaksızın söyleyipduruyorlar ve hiç kimse de bir karşı fikir ileri sürmüyordu.       Mustafa Kemal dayanamayıp Karma KomisyonBaşkanı'ndan söz istedi ve önündeki masanın üstüne çıkarak son derece kararlıbir şekilde "Efendiler, dedi, egemenlik hiç kimseye bilim gereği olarak tartışmaylaverilmemiştir. Egemenlik, güçle, irade ile, zorla alınır. Osmanoğulları Türkulusunun egemenliğine zorla el koymuşlardı. Bu yolsuzluklarını altıyüzyıldan berisürdürmüşlerdir. Şimdi de Türk ulusu bu saldırganlara artık yeter, diyerek vebunlara karşı ayaklanıp egemenliğini fiilî olarak kendi eline almış bulunuyor. Bubir oldu bittidir. Söz konusu olan ulusal egemenliği bırakacak mıyız, bırakmayacak mıyız,sorunu değildir. Bu, ne olursa olsun yapılacaktır. Burada toplananlar, Meclis ve herkessorunu doğal bulursa sanırım ki, uygun olur. Aksi takdirde gerçek yine usulüdairesinde belirtilecektir. Fakat bazı kafalar kesilecektir."     Bundan sonra Mustafa Kemal bu ayrılmanın yapılması konusundabilimsel açıklamalarda da bulundu. Hocaların akılları başlarına gelmiş olmalıydıki, Mustafa Kemal'e yaptığı bu açıklamalardan yararlandıklarını, şimdi kendisigibi düşündüklerini söylüyorlardı. Yasa tasarısı hemen hazırlandı ve Meclisinikinci oturumunda okundu. Mustafa Kemal bu konuda Meclisin oybirliği ile karar vermesiniistiyordu. Gerçekten de başkan oya sunup "oy birliği ile kabul edilmiştir"diye sonucu açıkladığı zaman hafif titrek bir ses "ben karşıyım" demeyeçalışmışsa da bu tek kişinin sesi coşkun kitlenin sevinci içinde kaynayıp gittive 1 Kasım 1922 tarihinde Osmanlı Saltanatı tarihe karıştı.