1920 ayaklanması, Mezopotamya'daki aşiretlerin, Şiiçevrelerin, aydınlar ve eşrafça desteklenen şehirlerin ve Suriye'ye Fransızlarıngirişini protesto etmek isteyen ve çoğu Osmanlı Ordusu'ndaki Arap kökenli subaylarınbirlikte meydana getirdikleri güçlü bir şahlanıştı. Birden bire toplu bir isyanlakarşı karşıya gelen İngilizler, Arap milliyetçilerini Mustafa Kemal'a karşıkullanmayı düşündüler; böylece bu ayaklanmadaki Türk desteğini bertaraf etmeyiplanladılar. "Bizim için en büyük tehlike Kemalistler'le Mezopotamya aşırılarınınbiraraya gelmesidir" diyen Lord Curzon, artık Londra'nın Arap milliyetçiliğinesahip çıkması gerektiğine inanmaya başlamıştı. İşte bu andan itibaren Faysal'ıikna ederek, onu Irak'taki İngiliz hedefleri için kullanmayı gündeme getirdiler. ArtıkFaysal için İngilizler, bir formül arayışına başlamışlardı. Ancak, Musul'un İngilizoyununa gelmeyeceği, bu yöredeki şiddetli Kemalist yanlılarının pek öyle kolaykolay saf değiştirmeyeceği anlaşılıyordu. Mustafa Kemal, yöredeki milliyetçilerle,aşiretler ve onların içinde Acemi Sadun Paşa gibi liderlerle, sürekli temas halindeidi. İngiliz belgelerinden, Türklerden başka, Musul'daki Arap ve Kürt nüfusunun bileMekke Şerifi Hüseyin ve oğlu Faysal'ın temsil ettiği Hicaz yanlısı değil de,geleceklerinin güvencesi için Anadolu'ya dayanmayı tercih ettikleri anlaşılmaktadır.

Araplar arasında Türk hakimiyetine geri dönmek,Türklerle eşit statüde bir Arap-Türk "Commanwealth"i kurmak isteyenlerin yanısıra,mutlak bağımsızlıkta ısrar eden gruplar da vardı. Dirayetli bir baştan mahrumbulunan direnişçi gruplar, camilerde toplanarak, İngilizlere karşı planlar hazırlıyorlardı.13 Mayıs'ta Fuad Defterî'nin evinde toplanan ve aralarında Fettah Paşa'nın da bulunduğuTürk yanlısı Araplar İngiliz mandasını reddetmeyi kararlaştırdılar. "Ya Türkmandası, ya da İstiklâl" diyorlardı. Kurdukları örgüte, müdafaa-yı hukukçulardanesinlenerek, "Fedâ-yı Vatan" adını veren Arap milliyetçilerine karşılık,İngilizler hemen harekete geçmemişlerdi; şaşkın bir durumda gelişmelere bir süreseyirci kalmışlardı. Ayaklanmanın büyüklüğü karşısında Hindistan'dan yenitakviye birlikleri getiren İngilizler, ayaklanmayı zorlukla bastırabilmişlerdi.

Ayaklanmanın bastırılmasındansonra İngiliz siyasi hakimi Wilson toplu tutuklamalara ve toplu idamlara başladı. Pekçok milliyetçi aydın ve ileri gelen şahsiyetler sürgün edildi. Olaylarda İngilizler426 ölü, 1228 yaralı, 615 esir ve kayıp vermişlerdi. Direnişçilerin kayıplarıise, 8420 idi. Ayaklanmanın duyulması üzerine İngiliz kamuoyu ve ordu dehşete kapılmıştı.İngiliz basını İngiltere'nin Irak'ın işgalinden vazgeçmesini istiyor ve Irak'ta yürütülenİngiliz politikasını şiddetle eleştiriyordu. Karşılaştığı bu beklenmedikayaklanma yüzünden İngiltere zor durumda kalmıştı. Görevden alınan Wilson'unyerine Sir Percy Cox atandı. Büyük zarara yol açan ayaklanma yüzünden, İngiltere büyükçapta mali darboğazlara sürüklenmişti.