Musul'da faaliyet gösteren Türk Cemiyeti'nin fikrihazırlığını yaptığı ayaklanma, Irak'ta en büyük Türk ilçesi olan Telafer'demilli dayanışma ve vatanseverliğin örnek sahneleri ile doludur. Telafer'in ileri gelenliderleri, kentin dışında toplanarak, ayaklanmanın planını ve hareket hatlarınıkararlaştırdıktan sonra, bölgenin Arap aşiret reislerinin de bu milli ayaklanmaya katılmalarınısağladılar. İngiliz kışlasına yapılan baskın ile harekete başlayan Telaferliler,amansız bir mücadeleye girerek, İngiliz subay ve askerlerini öldürdüler.Daha sonraİngiliz ordusunun ayaklanmayı bastırmak üzere büyük birlikler hazırladığı haberialınınca, Telafer halkı, yalnız yatalak ve yürüyemeyecek kadar yaşlı olankimseleri bırakarak, çoluk-çocuk, kadın-erkek Telafer'i boşalttılar.

Karaçuk Dağları'nın eteklerine sığınanhalk, üç ay süreyle burada mevzilenmiş ve büyük sıkıntılar çekmiştir.Telafer'egiren İngilizler, kentin boşaltıldığını görünce, buradaki evlerin bir kısımınıtop ateşleri ile yıktılar; buğday ambarları başta olmak üzere, halkın depoladığızahire ambarlarını ateşe verdiler.Daha sonra şartlı olarak yurtlarına dönen Telaferhalkının ileri gelen lider ve aydınlarının birçoğu, tutuklanmış, bazıları işkencegörmüş ve bir kısmı sürgün edilmiştir. Halk arasında derin izler bırakan, bölgehalkına acılı günler yaşatan ve tarihe "Kaçakaç Yılı" olarak geçen1920 ayaklanması, Telafer Türklerinin ölümsüz bir kahramanlık destanının anılarınıgünümüze kadar yaşatmıştır.